“Wat als de wereld in brand staat?” Deze vraag kreeg ik van een oud-cliënt. Ik vroeg hem waar hij precies op doelde. De klimaatverandering? Armoede en oorlog? Corona? En zijn antwoord was: “Ik bedoel: alles en iedereen.”
Ik vond het een veelzeggende vraag die in enkele woorden blootlegt hoeveel compassie, zorgen en ook angsten we kunnen hebben over het wereldtoneel.
Dit stuk schrijf ik daarom voor hem, maar ook voor jou als jij je zorgen maakt om onze brandende wereld.
Ik wil je helpen innerlijke rust te vinden. Maar ik wil je ook helpen in jouw pro activiteit te stappen.
Jij bent een kracht voor het goede, en dat is genoeg en dat mag ook goed voelen.
Daarom gaan we het hebben over dankbaarheid, verantwoordelijkheid en deel van de oplossing zijn.
Dankbaarheid
Een eerste stap om zorgen om jouw wereld te kalmeren is dankbaarheid.
Je hebt het namelijk zelf heel erg goed. Je bent zelf heel erg veilig.
Je leest deze tekst in de Nederlandse taal, je bent waarschijnlijk een Nederlander, je behoort waarschijnlijk tot de 5% rijkste, veiligste en gelukkigste mensen op de aarde.
Dat is je privilege. Hoewel we die ‘voorsprong’ grotendeels over hebben gehouden aan honderden jaren (koloniale) uitbuiting, ga ik je daar absoluut geen schuldgevoel over aanpraten.
We zijn nu eenmaal in deze bevoorrechte positie geboren.
Wat ik je wel wil aanpraten is dankbaarheid dat jij toevallig op zo’n geprivilegieerde plek geboren bent. En de wetenschap dat dat jou heel veel macht geeft die je kunt inzetten voor het goede.
‘Maar treft corona of de klimaatcrisis niet iedereen?’ zou je jezelf kunnen afvragen. Jawel. Maar waar wij hoogwaardige ziekenhuizen hebben, hebben zo ontzettend veel mensen in Afrika nog niet eens de kans zich goed te testen op corona. En waar in Bangladesh huizen wegspoelen, hebben we in Nederland genoeg middelen om ‘gewoon’ een betere dijk te bouwen.
Dus die brand brandt niet overal even hard.
Dat is natuurlijk ongelukkig en onrechtvaardig. En jij kan daar een verschil in maken. Maar je maakt dat verschil niet door je naar te voelen. Niemand heeft iets aan jouw medelijden terwijl je het journaal kijkt. Ze hebben alleen iets aan jouw acties. Over die acties gaan we het straks over hebben. Voor nu wil ik alleen benadrukken: niemand heeft er wat aan dat jij je naar voelt.
Dus tel je zegeningen. Jij bent niet waar het het hardste brandt. Relax en haal adem.
Tel. Die. Zegeningen.
Verantwoordelijkheid
Ik wil graag een realistisch beeld scheppen van onze ethische verantwoordelijkheid.
Er is de schuldvraag, en er is de vraag wie het moet oplossen.
Ik spreek soms cliënten die veel schuldgevoel meedragen over dat anderen in de wereld het zo slecht hebben. Terwijl wij het zo goed hebben. Deels zit hier iets belangrijks in, waar ik zo op terug kom. Maar deels is er ook een stuk schuldgevoel wat we af mogen leggen:
Als je in de 21ste eeuw leeft, is het jouw schuld niet dat jouw over-over-over-over…grootvader een kolonialist was. Als je in Nederland woont, is het jouw schuld niet dat er op dit moment in China moslims worden gedeporteerd.
Wat jij niet hebt gedaan, heb jij niet gedaan.
Wat wel jouw verantwoordelijkheid is, is in ieder geval wat jij zelf doet. Het kan heel vervullend zijn die verantwoordelijkheid ook te nemen.
Denk bijvoorbeeld eens aan jouw carbon footprint, hoe zou je die naar 0 kunnen brengen? Wellicht door meer bij kringlopen te kopen (dan draag je meteen ook minder bij aan uitbuiting van arbeiders in armere landen). Wellicht door geen vliegreizen meer te maken (geen zorgen, volgens mij krijgen we binnenkort hyperloops!). Wellicht door jouw laatste restje carbon footprint ‘af te kopen’ door een donatie te doen aan een organisatie die CO2-stoot compenseert met milieu-vriendelijke projecten.
Of denk eens aan dierenmishandeling. Waar in jouw lifestyle draag jij daar nog aan bij? Wellicht wil je veganistisch gaan eten, stoppen met leer kopen en nog eens extra researchen of dat huisdier dat je op het oog hebt wel echt gelukkig kan zijn in gevangenschap.
‘Schoon huis maken’ zou je dat kunnen noemen. Dan pas kan je naar dit soort grote issues kijken en zeggen: ik was het niet. En dat geeft een hoop rust aan je hart.
Deel van de oplossing zijn
Staat de wereld in brand? Wees dan deel van de oplossing.
Ik heb drie redenen waarom ik jou wil aanmoedigen deel van de oplossing te zijn.
Ten eerste
helaas is jouw individuele verantwoordelijkheid, en ‘schoon huis houden’, nog net iets complexer dan ik hierboven beschreef. Vaak heb je op ‘verborgen’ wijzen invloed. En dat kan je compenseren.
Denk jij bijvoorbeeld na over hoe jouw bank jouw geld investeert? De meeste banken investeren in wapens, oliemaatschappijen en ga zo maar door. Of over de onrechtvaardige handelsbarrières die rijke landen hebben opgeworpen tegen armere landen, en waar wij als consumenten en ‘per-ongelukke-neo-kolonialisten’ aan meedoen?
Nu kun je overstappen naar een duurzame bank, maar kun je ook het neo-koloniale systeem omzeilen? Kun je alles fair trade kopen? Kun je voorkomen dat je per ongeluk diertjes doodtrapt wanneer je over straat loopt? En kun je afvalvrij leven als er zelfs in jouw nee-nee-gestickerde brievenbus toch wéér ongeadresseerd reclamedrukwerk valt?
Het is dus niet mogelijk om elke vorm van bijdragen aan iets slechts te voorkomen. Wel kan je daar wat mij betreft voor compenseren door op andere wijzen bij te dragen aan het goede.
En zo kun je dus toch die innerlijke rust bereiken van het ‘schoon huis’ gevoel.
Ten tweede: Goed doen voelt goed
Ethiek is een belangrijke dimensie van zingeving. Het is niet voor niets dat deze oud-cliënt mij mailde met de vraag ‘Wat als de wereld in brand staat?’. Duidelijk gaat het hem aan het hart. Terwijl leed om je heen zien slecht voelt, voelt bijdragen aan de oplossing goed.
We kunnen ons soms overweldigd voelen door al het leed. ‘Want wat kan jij daar nou aan doen?’. Maar je kunt er wel wat aan doen. Leg het slachtofferschap af. Natuurlijk gebeurt er veel kwaad en tragiek in de wereld. Natuurlijk kun jij dat niet allemaal in je eentje oplossen. Maar wat je wel kunt doen is proactief in je schoenen gaan staan en samen met vele anderen, jouw schouders eronder zetten.
Zeker als je al langere tijd rondloopt met veel zorgen (en wellicht schuldgevoelens) over de huidige stand van zaken in de wereld… kan het enorm opluchten om volledig in actie-modus te komen.
En de derde reden waarom ik je wil aanmoedigen deel van de oplossing te zijn?
Natuurlijk omdat ik alle voelende wezens geluk gun, en geen leed.
Dat is waar voor mij alle ethiek bij begint. Inclusief alle bijbehorende gevoelens van zorgen, schuld en verantwoordelijkheid, tot altruïsme en voldoening.
Niet iedereen neemt hun verantwoordelijkheid voor de schade die ze aanrichten. En niet voor elk stuk leed valt een verantwoordelijke aan te wijzen. Er ligt dus een puinhoop waar we ons met alleen verantwoordelijkheid niet doorheen kunnen werken.
En dat is waar altruïsme om de hoek komt kijken: je wilt gewoon graag dat anderen het (ook) goed hebben.
Deel je dat compassievolle, altruïstische gevoel?
Samen hier iets aan doen
Van 20 tot en met 28 februari wordt het Ethiek Revolutie e-festival georganiseerd.
In deze serie inspirerende webinars met verschillende sprekers en organisaties worden de meest effectieve strategieën op tafel gelegd die iedereen direct kan toepassen om een duurzamere wereld te creëren.
Zo krijg je de tools om bij te dragen aan een betere en schonere wereld zonder over je eigen grenzen heen te gaan.
Er zijn namelijk hele leuke en simpele dingen die je kunt doen om de brand in de wereld te blussen en als we dat samen doen, maken we onwijs veel impact.
Zo worden wij schoonmakers in deze wereld en maken we ons los van de mensen die het niet willen zien of horen.
Je kunt je aanmelden voor dit gratis online festival via deze link: Ethiek Revolutie e-festival.
Els is werkzaam in de Betekenisvol Leven praktijk als life coach & humanistisch geestelijk verzorger. Ze is tevens initiator en host van het Ethiek Revolutie e-festival. Haar missie is de wereld een gelukkigere plek maken voor iedereen.
Loop je ergens tegenaan?
Een moeilijke situatie in je leven die vraagt om een nieuw perspectief of een stuk persoonlijke ontwikkeling?
Of heb je een droomdoel waar je heen wilt maar stroomt het nog niet zo lekker als jij dat wilt?
Ik bied persoonlijke begeleiding waardoor jij met meer zin en inspiratie in je leven kan staan.
0 Reactie(s)