Empathie is het vermogen om je in te leven.. Het is vermogen om jezelf te verplaatsen in de situatie van de ander en vanuit daar de gevoelens van de ander te herkennen.
Vaak gaat het echter nog verder dan gevoelens en kunnen empathische mensen zich ook inleven in de gedachten die anderen hebben en het gedrag dat ze vertonen.

Voorbeelden van empathie

Je bent bijvoorbeeld empathisch als je luistert naar een goede vriendin die vertelt over hoe haar relatie net is beëindigd.
Je kunt je helemaal verplaatsen in haar situatie.
Het kan daardoor zelfs zijn dat het je doet denken aan hoe het voor jou zou zijn als je eigen relatie nu uit zou gaan.
In deze situatie is het ook niet vreemd dat je zelf ook verdriet voelt en er misschien zelfs tranen in je ogen staan als je naar haar kijkt en haar pijn ziet.

Ook in zakelijke situaties kan empathie voorkomen.
Bijvoorbeeld dat een klant de gemaakte afspraak afzegt omdat zijn kind ziek thuis ligt en hij daarvoor wil zorgen.
Je hebt misschien zelf geen kinderen, maar je snapt de behoefte om te willen zorgen voor een dierbare die ziek is.

Wat hierbij opvalt is je vanuit empathie je vaak wat er bij de ander speelt koppelt aan je eigen leven.
Je projecteert de ervaring op je eigen situatie:

• Hoe zou het voor mij zijn als dat mij zou gebeuren?
• Hoe zou ik me voelen als mijn relatie uit zou gaan?
• Wat zou ik doen als een dierbare van mij ziek zou zijn?

Deze vragen hoeft iemand met empathische vermogens zichzelf niet eens bewust te stellen.
Dat kan volledig onbewust gebeuren.

De voordelen van een empathisch zijn

Het grote voordeel van empathie is dat het vaak makkelijker wordt om met mensen om te gaan.
Het wordt makkelijker om mee te bewegen in de veranderingen binnen sociale situaties.
Doordat je andere mensen beter begrijpt, komen emoties en het gedrag wat daaruit voortkomt minder als een verrassing.
Je snapt het en soms zie je daardoor dingen ook aankomen.

Bijvoorbeeld dat iemand het echt niet naar zijn zin heeft op het werk.
Je staat er niet gek van te kijken dat wanneer weer dat onderwerp op een verjaardag aangesneden wordt waar deze persoon zich zo aan ergert, dat deze ineens boos wegloopt.
Andere zijn dan misschien verbaast en vinden het asociaal, maar jij snapt deze actie heel goed.
Toen het onderwerp aangesneden werd, wist je eigenlijk al dat er een grote kans was dat deze persoon weg zou gaan.
Het was met hoe deze persoon zich al voelde door zijn werk simpelweg te veel om emotioneel aan te kunnen.

Het andere voordeel is ook dat andere mensen zich vaak beter bij iemand voelen bij iemand met een groot inlevingsvermogen.
Het is makkelijker om iets te delen met iemand waarvan je weet dat deze je begrijpt, ook al maken ze op dit moment niet hetzelfde mee.

De valkuilen van empathie

Eigen emoties uit het oog verliezen

Het grote valkuil van empathische mensen is dat ze hun eigen emoties uit het oog verliezen.
Ze zien in een situatie de emoties van de anderen om hun heen zo goed, dat ze vergeten dat ze zelf er ook heel veel bij voelen.

Wanneer bijvoorbeeld je partner zijn baan verliest en daar een enorme klap van heeft gehad, dan kan het zijn dat je vooral bezig bent met voor hem te zorgen. Hem zich beter te laten voelen, want je snapt hoe hij zich voelt.
Maar ondertussen vergeet je dat je jezelf druk maakt om hoe dit financieel opgevangen kan worden. Dat geeft veel onrust en stress.
Deze stress kan dan opgekropt raken en daar kan een empathisch mens uiteindelijk uitgeput van raken.

uitgeput raken

Heel vaak speelt ook de behoefte anderen niet te belasten met emoties hierin een grote rol.
Jij weet hoe zwaar het is om de emoties van anderen te zien en te voelen en die druk wil je niet op anderen leggen.
Dat komt omdat inlevingsvermogen veel energie vergt.
Het vraagt een bepaalde alertheid, een focus op de mensen met wie je in aanraking komt.

Verkeerd invullen

Een andere grote valkuil van empathisch zijn is dat je invult hoe de ander een gevoel ervaart.
Je kunt voelen dat iemand verdrietig is, maar dan weet je nog niet hoe iemand met verdriet omgaat.
Zij hoeven de emotie verdriet niet op dezelfde manier te ervaren als jij dat doet.

Vooral als je hoogsensitief bent kan dit een grote rol spelen.
Als je hoogsensitief bent ervaar je namelijk je eigen emoties heel intens.
Maar zo intens hoeft het voor een andere niet te zijn.
Waar jij het misschien dagen bij je draagt is het bij de ander morgen al weer gezakt.

Scarlet Le Pair

Founder van ontspanninstuin.nl en momentjes.com.

Al ruim 16 jaar houd ik me bezig met spiritualiteit, psychologie en gezondheid (ook lichamelijk).
Voor mij hoort het allemaal bij elkaar.
Mijn passie is ‘intuïtie’.
Met alles wat ik doe heb ik dan ook de onderliggende intentie om je nog dichterbij jezelf en je eigen intuïtieve stem te brengen.